ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ - ΡΑΨΩΔΙΑ Α (ΣΤ.1-25)

ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ

ΡΑΨΩΔΙΑ α: “Θεων αγορά.Αθηνας παραίνεσις προς Τηλέμαχον.

Μνηστήρων ευωχία»

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

1^η ενότητα(1-26):Προοίμια ( η επίκληση της Μούσας και η παρουσίαση της υπόθεσης )

2^η ενότητα(26-97):Συνέλευση των θεών( ο λόγος του Δία και η πρόταση της Αθηνάς)

3^η ενότητα(98-333):Σκηνή μεταβατική(αλλαγή σκηνικού από τον Όλυμπο στην Ιθάκη)-Η φιλοξενία της Αθηνάς-Το γεύμα των μνηστήρων-Συμβουλές της Αθηνάς –Μέντη προς τον Τηλέμαχο.

4^η ενότητα(334-434):Τηλέμαχος και μνηστήρες-Το τραγούδι του Φήμιου-Εμφάνιση της Πηνελόπης Απόφαση του Τηλέμαχου να αδειάσει το παλάτι από τους μνηστήρες

5^η ενότητα(435-454):Ο Τηλέμαχος αποσύρεται στο δωμάτιό του προβληματισμένος.

ΠΡΟΣΩΠΑ: Tηλέμαχος, Δίας, Αθηνά -Μέντης, Πηνελόπη, Μνηστήρες (Αντίνοος και Ευρύμαχος),Ευρύκλεια

ΤΟΠΟΣ ΔΡΑΣΗΣ:Ο Όλυμπος και το παλάτι του Οδυσσέα στην Ιθάκη

1^η ενότητα                                                                                         ραψωδία            α               

ΑΠΟΔΟΣΗ ΝΟΗΜΑΤΟΣ(Α΄1-25):

Ο ποιητής επικαλείται τη Μούσα να τον εμπνεύσει να αφηγηθεί τις περιπέτειες του Οδυσσέα. Μετά από σύντομη αναφορά στις ταλαιπωρίες του ήρωα και την τύχη των συντρόφων του, αποκαλύπτεται πως ο ίδιος κρατείται στο νησί της Καλυψώς και δεν μπορεί να γυρίσει πίσω. Αιτία ήταν το μίσος του Ποσειδώνα εναντίον του. Με την ευκαιρία, λοιπόν,της απουσίας του θεού στη χώρα των Αιθιόπων, οι υπόλοιποι θεοί αποφασίζουν να πάρουν μια απόφαση για την τύχη του Οδυσσέα

ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Τον άντρα (1) : εννοεί τον Οδυσσέα

Μούσα  (1) : πρόκειται για τη μούσα της επικής ποίησης που ήταν η Καλλιόπη. Είναι η θεά που εμπνέει τον αοιδό και προστατεύει τους επικούς ποιητές.

Καλυψώ (18) : για  την Καλυψώ μαθαίνουμε περισσότερα στο στίχο 51 και κάτω. Ήταν θεά, νεράιδα κόρη του Άτλαντα. Αντιπροσωπεύει έναν πολύ σοβαρό πειρασμό για τον Οδυσσέα αφού τον κρατούσε κοντά της 7 χρόνια. Αν και δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι, φαίνεται πως η Καλυψώ επινοήθηκε σε μια μεταγενέστερη φάση στην εξέλιξη της ιστορίας, όταν ο ποιητής έχοντας αποφασίσει να επεκτείνει το νόστο του Οδυσσέα σε 10 χρόνια έπρεπε να επινοήσει  έναν τρόπο να τον κρατήσει μακριά χωρίς όμως να εξασθενίσει την απόφασή του να γυρίσει στην Ιθάκη. Υποστηρίζεται ακόμη πως το όνομά της είναι υποκοριστικό του Καλυψάνειρα που προέρχεται από τι λέξεις καλύπτω & ανήρ, γεγονός που δικαιολογεί την αιχμαλωσία του Οδυσσέα κοντά της.

Ποσειδώνας (23) : γιος του Κρόνου και της Ρέας, ήταν ένας από τους 12 Ολύμπιους θεούς. Ήταν θεός της θάλασσας και των υδάτων. Στην Οδύσσεια κατατρέχει τον Οδυσσέα, γιατί τύφλωσε το γιο του Πολύφημο.  

ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Μούσα:Με τη βοήθεια της Θεάς ψάλλει ο ποιητής, αφού η ποιητική έμπνευση είχε αποδοθεί σε θεϊκή υπαγόρευση

Τις πολιτείες και τις βουλές: Πρόκειται για τα 2 διακριτικά στοιχεία των ανθρώπων για τα οποία ο Όμηρος τρέφει μεγάλη εκτίμηση. Ας μην ξεχνάμε ότι την εποχή που συντέθηκε η Οδύσσεια, οι Έλληνες είχαν αρχίσει να εξαπλώνονται στις αποικίες και να διασχίζουν με τα πλοία τους όλες τις γνωστές τότε θάλασσες  και να γνωρίζουν καινούριους λαούς και πολιτισμούς. Απόηχος αυτής της εξάπλωσης είναι και ο σεβασμός που τρέφει ο ποιητής στον πολυταξιδεμένο Όμηρο.

Δικά τους μεγάλα σφάλματα/όρισαν οι θεοί: Θίγεται το θέμα της ανθρώπινης ευθύνης και της θεϊκής προειδοποίησης. Ο άνθρωπος οδηγείται στην καταστροφή από δικά του σφάλματα και η ευθύνη βαραίνει αυτόν και κανέναν άλλον.

                                                                                             

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ       

Οδυσσέας: πολυμήχανος, βασανισμένος, ταλαιπωρημένος. Διακατέχεται από έντονη επιθυμία να γυρίσει στη πατρίδα του.

Καλυψώ: την χαρακτηρίζει η αγάπη της για τον Οδυσσέα

Ποσειδώνας: διακρίνεται για το μίσος και την κακία του

Σύντροφοι του Οδυσσέα: ασεβείς και ανόητοι

ΔΟΜΗ-ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

Η ενότητα περιλαμβάνει 2 προοίμια: το πρώτο περιλαμβάνει την επίκληση του ποιητή προς τη μούσα, τη διήγηση και την παράκληση. Το δεύτερο μας πληροφορεί για τον τόπο και το χρόνο της υπόθεσης προϊδεάζοντάς μας ταυτόχρονα και για όσα θα ακολουθήσουν. Χαρακτηριστικό είναι ακόμη πως το έπος δεν ξεκινάει από την αρχή τη διήγηση των γεγονότων, αλλά από τη μέση των εξελίξεων (in medias res) γεγονός που μαρτυρά την άριστη τεχνική του ποιητή.

  

Επιμέλεια: Κυριακίδου Μαρία